-1-
Alles over niet‑weten van Hans van Dam
-1-
-2-
Welkom, dwaalgast, in mijn dwaaltuin, een uitgebreide website over niet-weten.
Wat je insteek ook is – filosofie, levensbeschouwing, mystiek, religie, spiritualiteit, verlichting, zen, advaita, soefisme of taoïsme – op NietWeten.nl ben je aan het juiste adres.
Van redeloos eenvoudig tot nodeloos ingewikkeld, van dwaalwoord via dwaalspreuk tot dwaalgesprek, beelden, brieven, gebeden, interviews, gedichten, lofliederen, litanieën – zelfs programmeertaal schuw ik niet.
Niet-weten – ruik eraan, snoep ervan of ga ervoor.
Je zal versteld staan.
Misschien wel voorgoed.
Nieuw hier? Witboek Niet-Weten.
-3-
NietWeten.nl bestaat uit 14 pagina’s: de 11 online boeken van de Agnosereeks (Lees), een overzicht van mijn paperbacks (Koop), iets over mij (Hans) en info over deze site (Home).
Iedere pagina bestaat uit een serie kaarten die boven de achtergrond zweven (zoals deze leeswijzer).
Op sommige pagina’s zijn de kaarten verdeeld in secties die je herkent aan de dikke gele balk.
Om naar een sectie te springen gebruik je de sectieknoppen onderaan de eerste kaart van de pagina.
Om terug te keren na een sprong gebruik je de linker pijl van je browser.
Bezochte links zijn blauwer dan andere. Om de oorspronkelijke tint te herstellen, moet je je browsegeschiedenis wissen.
Je kan de pagina’s, secties en kaarten in iedere gewenste volgorde lezen.
Alle kaarten hebben een kaartnummer.
Om verder te lezen waar je gebleven was, zoek je met je browser op het kaartnummer* of op (een deel van) de titel of op een steekwoord of zinsdeel van de tekst.
* Zet eventueel koppeltekens om het kaartnummer, bijvoorbeeld -2- of -23- of -239-, zodat de browser het juiste nummer vindt en niet een ander (kaart)nummer.
-4-
De Agnosereeks is een serie van 11 boeken over niet-weten: 2 zenclassics en 9 witboeken om te witten wat je meent te weten over een traditie of een thema.
Hieronder alle boeken op een rijtje.
Je kan ze los van elkaar lezen.
-5-
Het logo van de Agnosereeks, Ø, komt uit de verzamelingenleer, waar het voor de lege set staat.
Bij mij staat het voor de lege leer.
De lege leer bestaat niet, behalve als beeldspraak voor niet-weten.
Ø noem ik ‘het agnoseteken’ of ‘het agnosticon’ of ‘de eh’ of gewoon ‘eh …’
Om het paradoxale karakter van niet-weten te benadrukken, hebben we het logo, Ø, vormgegeven als een onmogelijk figuur:
Het agnosticon staat ook symbool voor het lege boek, het lege woord, de lege stelling, de lege geest, lege filosofie, lege mystiek en zo verder.
Allemaal metaforen voor niet-weten.
Wat zelf ook maar een metafoor is.
Maar waarvoor?
-6-
In het dagelijks spraakgebruik is een witboek een boek dat iets bepleit of vrijpleit.
In de Agnosereeks heeft ‘witboek’ de extra betekenis van ‘boek om je weten te witten’.
Een witboek met een hoofdletter, een Witboek dus, is een boek over en vanuit niet-weten met betrekking tot een specifiek thema.
De eerste 2 boeken van de Agnosereeks zijn de zenklassiekers De Linji Lu en De Poortloze Poort.
De andere 9 zijn allemaal Witboeken: het Witboek Taoïsme, het Witboek Soefisme, het Witboek Verlichting, het Witboek Advaita, het Witboek Levenskunst, het Witboek Mystiek, het Witboek Zen, het Witboek voor Zoekers en het Witboek Niet-Weten.
Meer lezen over het witten van het weten: De witte wereld van de weetniet.
-7-
Met het oog op de privacy (zie onder) heeft NietWeten.nl geen eigen zoekmachine.
Losse boeken van de Agnosereeks doorzoeken doe je lokaal met de in je browser ingebouwde zoekmachine – daar kan niets tegenop.
Om de hele site te doorzoeken kun je onderstaande zoekopdrachten gebruiken in je favoriete zoekmachine, bijvoorbeeld Google, of als je privacy je lief is, Startpage. Denk eraan dat zoekmachines altijd enkele uren tot maanden achterlopen.
De zoekopdracht
site:nietweten.nl
geeft je alle pagina’s van deze site voor zover bekend bij jouw zoekmachine.
In combinatie met een zoekterm (naar keuze voor of achter de specificatie van de site) krijg je alleen pagina’s te zien waarop deze zoekterm voorkomt. De opdracht
liefde site:nietweten.nl
geeft alle pagina’s waarop het woord ‘liefde’ voorkomt.
Gebruik je meerdere zoektermen, bijvoorbeeld
advaita non-dualiteit site:nietweten.nl
dan krijg je alle pagina’s waarop minstens een van de zoektermen voorkomt, in dit geval advaita of non-dualiteit of beide, ongeacht hun volgorde.
Wil je alleen pagina’s waarop alle zoektermen voorkomen (ongeacht hun volgorde en onderlinge afstand), dan gebruik je bijvoorbeeld
zen AND nihilisme site:nietweten.nl
Vergeet niet om hoofdletters voor AND te gebruiken, anders wordt het een zoekterm en zoek je (tevergeefs) naar een pagina waarop de woorden ‘zen’, ‘and’ en ‘nihilisme’ alle drie voorkomen.
Wil je alleen pagina’s waarin een exacte frase voorkomt, dan zet je die tussen dubbele aanhalingstekens.
"meester tja" site:nietweten.nl
Meer tips vind je in de helptekst van je zoekmachine.
Kom je er niet uit, neem dan even contact op. Misschien kan ik je verder helpen.
NietWeten.nl bevat een heleboel afbeeldingen, en het worden er steeds meer.
Om te voorkomen dat het laden te lang duurt of je data-abonnement te zwaar belast wordt, gebruiken wij een techniek die lazyloading heet: afbeeldingen worden pas geladen als je er bijna bent, en anders niet.
Voor die techniek gebruiken we Javascript. Dat zit in alle moderne browsers en staat standaard aan – totdat jij het uitschakelt.
Wil je alle afbeeldingen kunnen zien, dan moet je Javascript toestaan in je browser of NietWeten.nl whitelisten als vertrouwde site.
Jazeker, op minstens vier verschillende manieren:
Door het papieren boek te kopen, als het er is.
Door een afdruk te maken van een webpagina (‘Afdrukken …’).
Door een pagina af te drukken naar een pdf-bestand en dat bestand te printen of te openen met je browser of met een speciale pdf-lezer.
Door een pagina te downloaden naar je computer (‘Pagina opslaan als …’) en te openen in je browser.
In de laatste twee gevallen wordt altijd de volledige tekst opgeslagen, maar alleen de afbeeldingen die op dat moment al geladen waren. Wil je álle plaatjes op je computer opslaan dan moet je eerst rustig door het hele document bladeren zodat de lazyloader zijn werk kan doen.
Als je wil kun je zo de hele site opslaan. Denk erom dat de links tussen de 13 pagina’s en naar andere sites offline niet werken. Links binnen een pagina werken nog wel. Zodra je online gaat, werken alle links weer.
-8-
Hans is de auteur van de Agnosereeks. Hij is gek van niet-weten en houdt van alle tradities die daar iets over te melden hebben.
Sinds 2015 schrijft Hans elke dag een column in het Boeddhistisch Dagblad. Omdat het er is en omdat hij er welkom is.
Hij had ook iedere dag in het Non-Dualistisch Dagblad kunnen schrijven, of in het Filosofisch Dagblad, het Mystiek Dagblad, het Taoïstisch Dagblad, het Soefistisch Dagblad enzovoort – als het er was geweest en als hij er welkom was geweest.
Want een weetniet maakt het niks uit onder welk vlag zijn modderschuit vaart. Zolang er maar gebaggerd wordt.
Lucienne zorgt voor de vormgeving, de productie en het beheer van NietWeten.nl en van de boekversie van De Agnosereeks.
Alle illustraties voor de website, de boeken en de stukjes in het Boeddhistisch Dagblad zijn van haar hand.
Goff is meedenker, proeflezer en gastauteur van NietWeten.nl. Hij schreef een reeks Fabels voor fabeldieren bij de preken van Linji, het artikel Niet-weten is jazz en het gedicht Vangelo del Silenzio.
NietWeten.nl staat vol dialogen tussen ene X en ene H.
X is iemand, wie dan ook, die graag de rol van weetal speelt.
H is iemand, wie dan ook, die graag de rol van weetniet speelt (en nog liever alleen maar spéélt).
In plaats van H mag je ook ‘Hans’ lezen, als je maar niet denkt dat ik het ben.
Als je maar niet denkt dat ik het niet ben.
In plaats van X mag je ook ‘ik’ lezen*, als je maar niet denkt dat jij het bent.
Als je maar niet denkt dat jij het niet bent.
En als je maar niet denkt dat ik het niet ben.
* ‘Ik’ is de eerste persoon enkelvoud van ‘iks’.
-9-
hansvandam (apenstaartje) nietweten.nl
-10-
NietWeten.nl is tien jaar lang in de lucht geweest, van februari 2009 tot januari 2019, eerst als Googlesite en toen als Wordpress-site. In 2019 zijn we offline geweest (op een publicatie-overzicht na) en nu zijn we weer terug.
De nieuwe site is kleiner en eenvoudiger van opzet dan de vorige sites. We hebben hem helemaal zelf gebouwd met niets dan elementaire hulpmiddelen (HTML5, CSS3 en een klein beetje Javascript). Dus zonder contentbeheerssysteem (CMS), statische sitegenerator (SSG), SQL, PHP-scripts, partials, plugins en andere moeilijke dingen. Ook de vormgeving en de navigatie zijn vereenvoudigd.
We hebben meteen van de gelegenheid gebruik gemaakt om het koppelteken uit onze domeinnaam te halen: niet-weten.nl is nietweten.nl geworden. De oude domeinnaam doet het nog wel, maar alle URLs worden omgeleid naar de nieuwe.
Geen cookies of trackers. NietWeten.nl plaatst geen cookies of trackers op je computer.
Geen accounts. Je kan je bij ons niet aanmelden als gebruiker. Er zijn geen accounts en niemand kan inloggen, content toevoegen, wijzigen of verwijderen, behalve wij. Er zijn geen privileges. De hele site is voor alle lezers en luisteraars vrij toegankelijk zonder inschrijving, verplichting of tegenprestatie.
Geen sociale media. NietWeten.nl bevat geen ingebedde content van andere sites. Er is geen relatie met de sociale media. Zij kunnen jou niet volgen. Jij kan ons niet liken of sharen.
Geen PHP-scripts. NietWeten.nl is een statische site die alleen voorgebakken documenten opdient. Wij maken geen gebruik van PHP-scripts in ons domein, zodat hackers er ook niet op kunnen inhaken.
Geen externe diensten. Wij bieden geen zoekfunctie aan omdat alle algoritmes voor statische sites, zoals Google Custom Search, Elastic Search en Algolia, op externe servers draaien waar we totaal geen zicht op hebben.
Om dezelfde reden mijden wij ook andere externe diensten, bronnen en apps. Denk hierbij aan CDN (Content Delivery Network), Mailchimp (voor nieuwsbrieven), Google Fonts (voor alternatieve lettertypes), Disqus (voor reacties), Gravatar (voor gebruikersprofielen) enzovoort.
Moeilijk te hacken. Statische sites zoals de onze zijn veiliger dan dynamische sites zoals WordPress, Drupal en Joomla. Op onze Wordpress site kregen wij honderden tot duizenden aanvallen per dag te verduren. CMS-hosts zijn tegenwoordig vooral druk met het afweren van malafide bezoekers.
Statische sites zijn moeilijk te hacken, moeilijk te exploiteren en makkelijk te repareren. De meeste cybercriminelen laten ze liever links liggen. De kans dat je malware of een computervirus oploopt door NietWeten.nl te bezoeken is klein. Voordelig voor ons omdat we geen extra beveiliging hoeven in te kopen, voordelig voor jou omdat je uit beeld blijft van de beveiligers, die zelf tot de grootste dataminers ter wereld behoren.
Laag stroomverbruik. Statische sites verbruiken relatief weinig stroom omdat er geen extra processen op de server draaien voor dynamische databasequeries en andere programma’s. Volgens mijn host is dat lage stroomverbruik ook nog eens voor 100% groen.
Veiligheidscertificaat. Het dataverkeer van en naar NietWeten.nl verloopt volledig via beveiligde verbindingen en wordt gegarandeerd door een veiligheidscertificaat dat ieder kwartaal wordt vernieuwd door onze host.
Geen baten. Wij betalen de kosten voor NietWeten.nl uit eigen zak. Er staan geen inkomsten tegenover, behalve een nominale winst op ons boek, waarvan de tekst op deze site en in het Boeddhistisch Dagblad (BD) gratis te lezen is.
Geen advertenties. Behalve de boekenverkoop hebben wij geen commerciële belangen en zijn wij van niemand afhankelijk. We hebben geen affiliate partners. We doen niet aan nieuwsbrieven, mailings of advertenties. Wij ontvangen geen salaris of emolumenten van het BD of van welke organisatie ook.
Geen donaties. We vragen niet om donaties, je hoeft ons niet te trakteren op koffie, thee of bier. Dat je deze site bezoekt of een van onze boeken leest is jouw cadeau aan ons.
Uitgaande links. NietWeten.nl bevat links naar andere sites zoals Wikipedia, die er een eigen privacybeleid op nahouden. Hou daar rekening mee als je op een uitgaande link klikt.
Een geruststellend verhaal, al met al, vol goede bedoelingen. Maar niet het hele verhaal. Ik heb namelijk geen flauw benul wat er allemaal achter de schermen gebeurt.
Welke data worden er illegaal of althans ongevraagd afgetapt of meegestuurd door de hardwarefabrikanten, de bouwers van besturingssystemen en browsers, de telecombedrijven, de virusscanners, de maildiensten, de nationale en internationale veiligheidsdiensten, de cybercriminelen en alle andere partijen die hun soft-, scan- en malware zonder mijn medeweten laten meedraaien op mijn computer en randapparaten, op de servers en randapparaten van mijn host en mijn provider en jouw provider en jouw computers en randapparaten?
Ik weet het niet.
Langs hoeveel servers worden onze data omgeleid voordat ze hun bestemming bereiken, en wat gebeurt er allemaal op en tussen die servers?
Ik weet het niet.
Organisaties moeten hun privacybeleid bekend te maken en dat doen ze. Maar houden ze zich eraan?
Ik weet het niet.
Wij zijn geen organisatie en toch maken we ons privacybeleid bekend. Houden wij ons eraan?
Dat weet je niet.
Het is niet anders. In theorie is NietWeten.nl een van de veiligste websites die je kan bezoeken. De praktijk zal het leren. Wij hebben er in ieder geval alles aan gedaan.
Hans van Dam, 20 december 2020
-11-
NietWeten.nl verkondigt geen leer en is niet verbonden aan of gekant tegen welke traditie, religie, filosofie, opvatting, moraal of praktijk ook.
Dialogen in de Agnosereeks zijn geïnspireerd door echte brieven en gesprekken.
Om het niet-weten zo duidelijk mogelijk voor het voetlicht te brengen en herkenning te voorkomen, heb ik de originelen gestript, verknipt, vereenvoudigd, geanonimiseerd, geparafraseerd, gestroomlijnd en verdicht.
Ze zijn dus niet uit het leven gegrepen, maar wel naar het leven geschreven.*
* Dit schreef ik in 2015. Steeds vaker zuig ik mijn dwaalteksten gewoon uit mijn duim. Dat is wel zo makkelijk.
Hertalingen en bewerkingen van mijn hand zoals de Linji-lu, de Poortloze Poort, de Hartsoetra, de Diamantsoetra en Meester Tja, zijn geïnspireerd door niet-weten.
Ze zijn niet neutraal, niet objectief en niet wetenschappelijk verantwoord – maar wel bevlogen.
Alle blurbs* op NietWeten.nl en in de Agnosereeks zijn geschreven door Hans van Dam.
* Een blurb is een wervende tekst die reclame maakt voor een product of persoon.
Hij moet wel, omdat hij zijn eigen uitgever is.
Citaten in de Agnosereeks zijn over het algemeen niet representatief voor de auteur of het werk in kwestie.
Ik gebruik ze niet om mij hun autoriteit toe te eigenen, maar om iedere vorm van gezag te ondermijnen – ook het mijne.
De Agnosereeks is een werk in uitvoering.
Meer een speeltuin dan een speelgoedwinkel, meer een café dan een kerk, meer een werkplaats dan een atelier, meer een atelier dan een galerie, meer een schets dan een schilderij.
Het werk is nooit gedaan, de vorm is nooit definitief.
We blijven toevoegen, veranderen, verplaatsen, herindelen en verwijderen.
Geen enkel woord is het laatste.
Dit woord ook niet.
-12-
Meester Wuzu zei: ‘Zelfs Shakyamuni en Maitreya zijn slechts dienaren van die Ene. Wie is Hij?’
(koan 45 van de poortloze poort)
‘Ik heb een heleboel van je dialogen op NietWeten.nl gelezen, Hans. Helder als glas, maar ik heb toch een vraag. Sta jij nou in dienst van je gesprekspartners of staan zij in dienst van jou?’
‘Op NietWeten.nl staan we allemaal in dienst van niet-weten.’
‘En daarbuiten?’
‘Ik zou het echt niet weten.’
